Stemmen horen (kinderen en jeugd)

Stemmen horen (kinderen en jeugd)

Het horen van stemmen komt bij zowel volwassenen als kinderen veel voor. Die stemmen klinken heel echt: alsof er iemand tegen je praat, terwijl er niemand in de buurt is die ook écht praat. Bij de meeste kinderen die stemmen horen, gaat dit vanzelf weer over. Van de kinderen die stemmen horen, heeft een deel er ook veel last van.

Symptomen uitklapper, klik om te openen

Kinderen die stemmen horen zijn in de meeste gevallen niet ziek. Bij de meeste kinderen, zeker als ze jonger zijn dan 12 jaar, gaat het vanzelf weer over. Stemmen horen kan dus een onschuldig, maar wel hinderlijk verschijnsel zijn. Stemmen horen is pas een probleem als het kind (of zijn of haar omgeving) er last van heeft, of als het kind niet meer goed functioneert op school, tijdens hobby’s of in de contacten met familie, vrienden en vriendinnen.

Als het kind naast het horen van stemmen ook andere klachten heeft, kan er sprake zijn van een (psychiatrische) ziekte, zoals een angststoornis, ADHD of een psychose. Slechts een klein deel van de kinderen heeft een verhoogd risico op het ontwikkelen van een psychiatrische ziekte.

Op dit moment kunnen de artsen nog niet goed voorspellen wat de kansen zijn dat een kind ook ziek wordt  als het stemmen hoort. In de toekomst hopen we door wetenschappelijk onderzoek hier meer over te weten. Bij het horen van stemmen is het advies om contact op te nemen met de huisarts. Die beoordeelt of er ook sprake is van andere klachten en kan het kind - indien nodig - doorverwijzen naar een (kinder)psychiater. Dat kan iemand zijn binnen de poli psychose van het UMC Utrecht Hercentrum, maar ook ergens anders.

Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen

Binnen het zorgprogramma Stemmen horen Jeugd onderzoeken we eerst wat er aan de hand is. Dat noemen we diagnostiek. Diagnostiek doen we door het kind en de ouders (of verzorgers) veel vragen te stellen over de stemmen en hoe het gaat met het kind; thuis en op school. Ook doen we een kort lichamelijk onderzoek. Soms zijn er aan- vullende onderzoeken nodig, zoals een intelligentietest of bloedonderzoek.

Na de diagnostiek bespreken we eerst wat we denken dat de oorzaak is van het horen van stemmen. Dat kan een diagnose zijn in de zin van een lichamelijke of psychiatrische ziekte, maar dat hoeft niet aan de hand zijn. In dat laatste geval kan er iets anders spelen, bijvoorbeeld dat het kind gepest wordt, dat het op zijn of haar tenen loopt op school of dat het kind eigen gedachten verwart met het horen van een stem. Na de diagnostiek bespreken we of en zo ja, welke behandeling passend is.

Wetenschappelijk  onderzoek

Aan ieder kind dat het programma Stemmen horen volgt, vragen we of hij/zij wil meedoen aan wetenschappelijk onderzoek. Ook kinderen die niet aan het zorgprogramma deelnemen maar wel last hebben van de stemmen, nodigen we uit mee te doen aan ons onderzoek.

Behandeling uitklapper, klik om te openen

Het programma Stemmen horen Jeugd biedt verschillende behandelmogelijkheden. Deze behandelingen richten zich vooral op het leren omgaan met stemmen. Daarnaast is het belangrijk om de onderliggende oorzaak aan te pakken.

Psycho-educatie (voorlichting)

De jongere en ouders krijgen heldere, feitelijke uitleg, wat er vaak voor zorgt dat ze zich minder ongerust maken. Ook kunnen ze met die opgedane kennis al vroeg belangrijke signalen herkennen om zo tijdig aan de bel te kunnen trekken.

Psychotherapie ‘Sterker dan je Stemmen’

In gesprekken en met behulp van oefeningen leren we de jongere anders om te gaan met de stemmen. De jongere wordt weer Sterker dan de Stemmen. We werken bijvoorbeeld aan het bijstellen van verkeerde overtuigingen en we oefenen in het negeren van de stemmen.

Oudergesprekken

Dit betekent enkele gesprekken met ouders of het hele gezin en een familie- begeleider. Zo proberen we te ontdekken hoe er thuis wordt omgegaan met het horen van stemmen om zo gerichte adviezen te kunnen geven.

Medicijnen

Alleen in uitzonderlijke situaties wordt medicijnen voorgeschreven voor stemmen horen, met name als er sprake is van een psychose.

Aanvullende behandelingen

Soms bieden wij aanvullende behandelingen, zoals systeemtherapie (gezinstherapie) en individuele behandeling voor bijvoorbeeld trauma.

Bij het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen

Kinderen en jongeren maken in hun jeugd een enorme lichamelijke, mentale en sociale ontwikkeling door. De balans tussen kracht en kwetsbaarheid kan daarbij uit evenwicht raken en tot problemen en klachten leiden. Dit komt vaak door een combinatie van aanleg, of lichamelijke problemen, heftige gebeurtenissen of doordat er teveel gevraagd wordt door de omgeving.

Wij zijn er om samen met het kind, het gezin en andere belangrijke mensen in het netwerk te begrijpen wat er nodig is om de balans te herstellen en weer tot ontwikkeling te komen.

Wat je kunt doen

Verschillende leefregels zijn belangrijk.

• Gebruik geen drugs
• Slaap voldoende
• Vermijd stress zoveel mogelijk
• Blijf dingen doen die een goed gevoel geven, zoals hobby’s
• Blijf in contact met andere jongeren: trek je niet terug

Daarnaast zijn er handvatten om met de stemmen om te gaan:

• voer de opdrachten van de stemmen niet uit;
• ‘niet vechten - niet hechten’: ga geen discussie aan met de stemmen en vraag ze geen advies;
• ga bij het horen van stemmen actief aan de slag met taal en geluid: voer een gesprek, zing of neurie een liedje, fluit, lees hardop of luister muziek;
• zorg voor afleiding, bijvoorbeeld een hobby, en wees lichamelijk actief, zoals touwtje springen of hardlopen;
• houd bij wat wel of niet werkt bij het horen van stemmen. Zo kunnen effectieve trucjes op de juiste momenten ingezet worden.

Meer informatie

• Wetenschappelijk onderzoek stemmen horen kind en jeugd
• Stemmen horen (behandeling)
• Specialisme Psychiatrie

Patiënten Informatiefolder

• Informatie voor patiënten en naasten

Film Stemmen horen jeugd

In deze folder bevindt zich extra informatie door middel van een video. Scan de bovenste QR-code met uw telefoon om deze video te bekijken. Of bekijk de video via:

Animatie

Stemmen horen: wat is het en wat kun je doen

In deze folder bevindt zich extra informatie door middel van een video. Scan de bovenste QR-code met uw telefoon om deze video te bekijken. Of bekijk de video via:

Contact

Meer weten uitklapper, klik om te openen

Zorgkosten