Percutane Endoscopische Gastrostomie (PEG)

Percutane Endoscopische Gastrostomie (PEG)

Binnenkort hebt u een afspraak voor het plaatsen van een PEG-sonde. Dit is een sonde die via de buikwand in de maag wordt geplaatst.

Belangrijk

• Vanaf 6 uur voor de behandeling moet u nuchter zijn. Lees hierover de informatie goed door.
• Als u bloedverdunners gebruikt, moet u hiermee mogelijk stoppen vóór de plaatsing van de PEG-sonde. Overleg hierover met uw arts.
• Tijdens deze behandeling krijgt u een slaapmiddel. Van uw behandeld arts krijgt u hierover meer informatie. Voor het slaapmiddel zijn er twee mogelijkheden:
• U krijgt een roesje toegediend door een medewerker van de endoscopieafdeling.
• U krijgt sedatie met het medicijn Propofol® toegediend door een medewerker van de anesthesie.
• Voor deze behandeling wordt u opgenomen. Meestal kunt u de dag na de ingreep weer naar huis.
• Ziek of verhinderd? Laat het ons zo spoedig mogelijk weten via telefoonnummer 088 75 573 66.
• Neem contact op met uw arts als u:
• Allergisch bent voor bepaalde geneesmiddelen.
• Zwanger bent of zou kunnen zijn.
• Aan een hart- en/of longaandoening lijdt.

Uitleg over de behandeling

Als u langere tijd afhankelijk bent van sondevoeding, kan uw arts voorstellen een PEG-sonde (Percutane Endoscopische Gastrostomie) bij u te laten plaatsen. U krijgt dan vloeibare voeding en medicatie via de PEG-sonde direct in de maag toegediend. 

Aan het uiteinde van de PEG-sonde zit een plaatje. Deze bevindt zich na de plaatsing aan de binnenzijde van de maag. Aan de buitenkant zit een fixatieplaatje tegen de buikwand. Hierdoor blijft de PEG-sonde goed op zijn plaats.

De PEG-sonde gaat gemiddeld drie tot vijf jaar tijd mee. Vervanging is alleen nodig als er problemen ontstaan.

In uitzonderlijke gevallen is het mogelijk dat de PEG-sonde niet geplaatst kan worden. Mogelijke redenen zijn een afwijkende ligging van de maag en/of een maagoperatie in het verleden. Het kan gebeuren dat het pas tijdens de ingreep blijkt dat het niet lukt.

Het plaatsen van de PEG-sonde duurt ongeveer 30 minuten.

Voorbereiding uitklapper, klik om te openen

Nuchter 

Voor het plaatsen van een PEG-sonde moeten uw slokdarm en maag leeg zijn. Daarom moet u nuchter zijn. Dit betekent dat u vanaf zes uur vóór de behandeling niet meer mag eten, drinken en roken. 

De behandeling kan niet doorgaan als u niet nuchter bent.

Medicijnen 

Als u medicijnen slikt, mag u die tot 3 uur vóór de behandeling innemen met een slokje water. U kunt het innemen van uw medicijnen wellicht ook uitstellen tot na de behandeling. Overleg dit met uw arts. 

Bloedverdunners

Gebruikt u bloedverdunners? In sommige gevallen moet u tijdelijk stoppen met het gebruik van de bloedverdunners vóór plaatsing van de PEG-sonde . Overleg dit altijd met de arts die de plaatsing van de PEG-sonde heeft aangevraagd. 

Diabetes mellitus

Hebt u diabetes mellitus en gebruikt u insuline? Pas dan op de dag van de plaatsing van de PEG-sonde plaatsing de ochtenddosis insuline aan in overleg met uw arts.

Bij het gebruik van tabletten mag u de dag vóór de behandeling de normale dosering innemen. Op de dag van de behandeling: 

• Voor de behandeling: geen medicatie. 
• Na de behandeling: 
• Bij 1 maal daags gebruik start u bij de eerstvolgende maaltijd. 
• Gebruikt u de medicatie 2, 3, of 4 maal daags: bij de volgende maaltijd de gebruikelijke dosering hervatten.

Opname 

U krijgt van de afdeling waar u wordt opgenomen meer informatie over waar en wanneer u zich mag melden. Afhankelijk van de specialist waar u onder behandeling bent, wordt gekozen welke afdeling dit zal worden. Meestal kunt u de dag na de ingreep weer naar huis. 

Sedatie 

Wij willen deze behandeling voor u zo aangenaam mogelijk laten verlopen. Daarom krijgt u een pijnstiller en slaapmiddel tijdens de plaatsing van de PEG-sonde. 

Voor het slaapmiddel zijn er twee mogelijkheden: 

• U krijgt een roesje toegediend door een medewerker van de endoscopieafdeling. 
• U krijgt sedatie met het medicijn Propofol® toegediend door een medewerker van de anesthesie. 

Welk slaapmiddel u krijgt, hangt af van uw conditie. Dit bespreken we van tevoren met u. 

Het slaapmiddel en de pijnstiller krijgt u via een infuusnaald in uw arm toegediend. Weet u uit eerdere ervaringen dat het plaatsen van een infuusnaaldje moeilijk is, geef dit dan tijdig aan ons door. 

PEJ sonde

In sommige gevallen plaatsen we de voedingssonde in de dunne darm. Dit wordt een PEJ-sonde genoemd, PEJ staat voor Percutane Endoscopische Jejunostomie. De plaatsing en de verzorging van deze sonde is hetzelfde als van een PEG-sonde. Alleen de locatie is anders.

Tijdens de behandeling uitklapper, klik om te openen

Op de voorbereidingsruimte van de endoscopieafdeling nemen wij uwgegevens met u door. Ook krijgt u een infuusnaald in uw arm. De endoscopieverpleegkundige haalt u op en brengt u naar de behandelruimte.

De arts stelt u een aantal vragen, dit noemen wij ook wel een ‘time-out’.

Wij meten uw bloeddruk, hartslag en zuurstofgehalte.

We vragen u om eventueel losse gebitsdelen uit te doen en uw bril af te doen. U krijgt tijdens de behandeling een beschermende bijtring in de mond.

Tijdens de behandeling ligt u op uw rug op de behandeltafel. De verpleegkundige plaatst de bijtring tussen uw tanden om uw gebit en de gastroscoop (een dunne buigzame kijkslang) te beschermen. De arts brengt de gastroscoop door de bijtring via de mond naar de maag.

Bij het inbrengen en de verdere behandeling kunt u gewoon in- en uitademen door uw neus of mond. Er is voldoende ruimte in uw keelholte over om normaal te kunnen ademen.

Aan het uiteinde van de gastroscoop zit een lampje. Het lampje ziet de arts door uw huid heen schijnen. Op deze plaats geeft de arts een plaatselijke verdoving.

Vervolgens maakt de arts een sneetje in uw buik en prikt met een speciale naald door de buikwand tot in de maag. Via deze opening wordt de PEG-sonde via uw mond naar buiten door de maagwand en de huid heen getrokken. Het plaatje in de maag zorgt ervoor dat de sonde niet verder naar buiten kan.

Aan de buitenzijde schuift de arts het fixatieplaatje over de PEG-sonde. Deze zorgt ervoor dat de maag en buikwand tegen elkaar worden getrokken en dat de PEG-sonde op zijn plaats blijft.

Na de plaatsing wordt het plaatje vastgezet op een voor u geschikte lengte. Deze is gemarkeerd met een zwarte stift.

Om te voorkomen dat u een ontsteking krijgt, krijgt u via de PEG-sonde een antibioticum.

Lucht

Tijdens de behandeling blazen we lucht in, zodat we de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm goed kunnen bekijken. Het kan zijn dat u van de ingeblazen lucht moet boeren.

Na de behandeling uitklapper, klik om te openen

Na de behandeling brengt de verpleegkundige u naar de uitslaapkamer. U moet hier nog een uur uitslapen.

Pijn

Als de huidverdoving uitgewerkt is, kan de plaats waarde PEG-sonde door uw huid gaat pijnlijk zijn. U kunt de verpleegkundige van de afdeling om een pijnstiller vragen. De pijn is meestal na drie tot vijf dagen over. Als u thuis bent, kunt u hiervoor 4x daags 1000 mg paracetamol innemen.

Starten met voeding

Afhankelijk van het tijdstip van de behandeling, mag u tot het eind van de middag of volgende ochtend nog niet eten en drinken. Wanneer u weer mag starten met eten en drinken, krijgt u van de verpleegkundige te horen op de afdeling. U kunt uw medicijnen na overleg met de verpleegkundige van de afdeling innemen.

Naar huis

De PEG-verpleegkundige loopt de dag na de behandeling bij u langs. U krijgt dan nog adviezen mee voor thuis.

Douchen/in bad

Het wondje is na zeven dagen geheeld. U mag de eerste twee dagen niet douchen en de eerste tien dagen niet in bad of zwemmen. Daarna is dit geen probleem. Sluit de sonde goed af en droog de huid zorgvuldig na het baden.

Mogelijke complicaties

Het inbrengen van een PEG-sonde is een veilige ingreep. Heel af en toe treden er complicaties op:

• een bloeding
• het raken van andere organen bij het prikken door de buikwand
• verslikken
• ademhalingsproblemen of hartritmestoornissen
• een ontsteking

Bij een complicatie is verdere behandeling nodig.

Verzorging PEG-sonde

Schoonmaken

Op de verpleegafdeling krijgt u een zogenoemd startpakket mee met ontslag. Hierin zitten de materialen voor de verzorging van de sonde.

Hierin zitten onder andere gazen en spuiten.

U moet de huid rondom de insteek dagelijks schoonmaken.

Werkwijze:

• Verwijder het verband van de sonde.
• Controleer de huid op tekenen van irritatie, lekkage of roodheid. 
• Reinig de huid rond de insteekopening met een gaas met water. Als er geen vocht meer uit het wondje komt, is dagelijks schoonmaken met milde zeep onder de douche voldoende.
• Verbind de insteekopening met een gaas. Wanneer er geen vocht meer uit de insteekopening komt, is het plaatsen van een splitgaas niet noodzakelijk.
• Plak de randen af met tape.

Na een week mag de sonde wat losser gezet worden, zodat deze mooi aansluit op de huid. De PEG-verpleegkundige doet dit voor u in het ziekenhuis tijdens uw eerste polikliniekbezoek.

Doorspuiten

De PEG-sonde moet u voor en na elke voeding met 30 ml lauwwarm water doorspoelen. Hiermee voorkomt u dat de PEG-sonde verstopt raakt. Gebruik medicijnen zoveel mogelijk in vloeibare vorm, vraag eventueel uw apotheek om advies. Na het toedienen van medicijnen moet u de PEG-sonde op dezelfde manier doorspoelen.

Wanneer u continu sondevoeding gebruikt, is het belangrijk om ongeveer drie tot vijf keer per dag de sonde door te spoelen met lauwwarm water.

Spuit de sonde eenmaal daags door wanneer u geen sondevoeding gebruikt.

Dompelen en draaien

Na zeven tot tien dagen moet u de sonde eenmaal daags 3 tot 5 cm naar binnenduwen, oftewel dompelen. Hiervoor moet u het fixatieplaatje losser zetten. Vervolgens draait u de sonde eenmaal helemaal rond. Zo voorkomt u dat de PEG-sonde vastgroeit in de maagwand. Hierna moet u het fixatieplaatje weer vastzetten. Tussen het fixatieplaatje en de buikwand zit ongeveer 0.5 cm ruimte.

Wij zullen dit met u oefenen tijdens de eerste controleafspraak op de polikliniek.

Mogelijke problemen met de PEG-sonde

Als u problemen ervaart, mag u contact opnemen met de PEG verpleegkundige van de afdeling endoscopie.

Een gezwollen, rode of geïrriteerde huid

Maak de huid twee keer per dag schoon met een gaasje met afgekoeld gekookt water. Dep de huid goed droog. Neem contact op met de PEG verpleegkundige als er na drie dagen geen verbetering is.

Lekkage van voeding rond de PEG-sonde

Controleer of het fixatieplaatje strak genoeg tegen de huid zit. Stop met het toedienen van sondevoeding en neem contact op met de PEG verpleegkundige als de lekkage aanhoudt.

Verstoppen van de PEG-sonde

Probeer de sonde met een klein spuitje door te spuiten met lauwwarm water. Neemt u bij blijvende verstopping contact op met de PEG-verpleegkundige. 

Misselijkheid, overgeven, diarree of verstopping van de darm.

Stop met sondevoeding en overleg met uw huisarts.

Ontstaan van wild vlees

Dit is onschuldig en kan geen kwaad. Als u zich zorgen maakt of vragen hebt, kunt u contact opnemen met afdeling endoscopie.

Neem onmiddellijk contact op met het ziekenhuis bij: 

• Plots toenemende pijn rondom de PEG-sonde.
• Koorts hoger dan 38,5 graden.

Op werkdagen tussen 8.00 en 16.00 uur kunt u bellen met de PEG-verpleegkundige via 088 75 573 66. Buiten deze tijden belt u met de spoedeisende hulp.

Vervangen PEG sonde

Het slangetje in de maag slijt doordat het met maagsappen in aanraking komt. Daarom wordt de PEG-sonde na drie tot vijf jaar vervangen. Dit doen we op de PEG-poli

Hebt u vragen of maakt u zich zorgen?

Hebt u na het lezen van deze informatie nog vragen, neem dan contact op met de endoscopieafdeling via telefoonnummer: 088 75 573 66. 

Zorgkosten uitklapper, klik om te openen

Contact uitklapper, klik om te openen