Spermadonor

Een groot aantal stellen en alleenstaande vrouwen zijn afhankelijk van kunstmatige inseminatie met donorzaad om hun kinderwens in vervulling te laten gaan. Helaas is er een groot tekort aan spermadonoren, waardoor de wachttijd oploopt tot een jaar of langer. Overweegt u om sperma te doneren om een ander paar te helpen met het vervullen van hun kinderwens? Geschikt zijn mannen:

• die gezond zijn en tussen de 22 en 45 jaar oud;
• die geen verhoogd risico op seksueel overdraagbare aandoeningen hebben;
• die eens in de één tot twee weken sperma willen afstaan bij de spermabank;
• geen bezwaar hebben tegen het verstrekken van hun gegevens aan het kind als dat volwassen is.

U kunt geen spermadonor worden als u:

• een erfelijke aandoening hebt of als in uw familie erfelijke aandoeningen voorkomen;
• een verhoogd risico hebt op een seksueel overdraagbare aandoening (soa), bijvoorbeeld aids;
• drugs gebruikt of dit ooit hebt gedaan (intraveneus druggebruik);
• al bij een andere spermabank-  of in de privé situatie actief bent als spermadonor.

Donorschap niet anoniem

Als donor bent u niet anoniem. Het niet-anonieme donorschap is bij wet geregeld, en is bedoeld om het kind op oudere leeftijd (vanaf 16 jaar) in staat te stellen contact te hebben met de donor. Als donor moet u zich dan ook realiseren dat er een grote kans is dat er over ongeveer twintig jaar kinderen zijn die misschien kennis met u willen maken. De gevolgen van het spermadonorschap strekken zich dus tot ver in de toekomst uit. Een spermadonor kan overigens nooit juridisch of financieel aansprakelijk worden gesteld voor een kind dat via een spermabank is verwekt.

Donorpaspoort

Wij vragen de donor een donorpaspoort in te vullen. Deze informatie is in de eerste plaats bedoeld voor het kind. Als hij later meer wil weten over de sociale achtergrond van zijn biologische verwekker, dan kan hij dat hier vinden.
De donor vult gegevens in over zijn sociale achtergrond, zoals opleiding, werk en gezinssituatie, en zijn motivatie om donor te worden. In het donorpaspoort staat geen informatie over zijn identiteit, zoals naam, adres en geboortedatum.

Spermadonor worden, hoe werkt het? 

In Nederland doneert een spermadonor voor maximaal twaalf gezinnen. Gemiddeld zullen dat zo’n vijfentwintig kinderen zijn.  Voor één zwangerschap zijn gemiddeld twee tot drie donaties nodig. Het maximaal aantal gezinnen wordt in overleg met u vastgesteld. Juridisch is vastgelegd dat  een spermadonor géén financiële verplichtingen heeft of zal hebben voor de kinderen die met zijn zaad zijn verwekt.

Zaad invriezen

Als eerste testen we uw zaad op kwaliteit en invriesbaarheid. Uw zaad moet ingevroren worden in afwachting van de uitslag van de tests. We moeten zeker weten dat er geen ziekten aanwezig zijn. Zaad blijkt hier lang niet altijd geschikt voor te zijn.

Van minstens de helft van de mannen die zich aanmelden als spermadonor blijkt het zaad ondanks goede kwaliteit, de invries- en ontdooiproces niet te overleven. Veel mannen moeten  we dan ook helaas op deze grond afwijzen voor het spermadonorschap. Daarnaast zijn er strikte criteria met betrekking tot aandoeningen (bij uzelf of in de familie) die mogelijk een erfelijk karakter hebben. Ook op basis hiervan moeten we regelmatig mogelijke donoren afwijzen.

Gesprek met de gynaecoloog

 Hierin komen onder meer aan de orde:

• uw motivatie;
• het aantal gezinnen waarvoor gedoneerd wordt (maximaal twaalf);
• erfelijke aandoeningen;
• het risico op seksueel overdraagbare aandoeningen;
• hoe de donatie werkt

Genetisch onderzoek

Vast onderdeel van de selectieprocedure is een gesprek met de erfelijkheidsdeskundige.

Periodieke soa-test

Ieder halfjaar onderzoeken wij uw bloed en sperma op seksueel overdraagbare aandoeningen (AIDS, chlamydia, gonorroe, syfilis, hepatitis B en C, HTLV I en II). De laatste test is zes maanden na uw laatste donatie. Pas daarna kan uw sperma worden vrijgegeven.

Bent u tijdens een donatieperiode mogelijk besmet geraakt met een soa? Laat ons dat weten!

Hoe gaan we om met uw gegevens?

Het UMC Utrecht gaat zorgvuldig met uw gegevens om. Binnen het UMC Utrecht is de identiteit van spermadonoren - naam, adres, enzovoort - slechts bij enkele personen bekend:

• de gynaecoloog of de fertiliteitsarts bij wie u voor het eerste gesprek komt
• de secretaresse
• de analist op het laboratorium.                     

Tijdens het eerste gesprek krijgt u van ons een pasje met een codenummer. Wij gebruiken dit nummer bij alle verdere contacten, bijvoorbeeld bij het sperma- en bloedonderzoek. De medewerkers met wie u te maken krijgt kennen alleen uw codenummer.

Het ziekenhuis levert de identiteitsgegevens van de donoren en de vrouwen bij wie een kind is verwekt aan bij de Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting. Deze stichting zorgt voor de registratie van donor- en patiëntgegevens. Ook is de stichting verantwoordelijk voor de bemiddeling later, als het kind informatie vraagt over uw identiteit, of contact met u wil hebben. Buiten de Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting krijgt geen enkele andere instantie uw gegevens. Wel kan de huisarts van het kind inzage krijgen in de medische gegevens van de donor die van belang kunnen zijn voor de ontwikkeling van het kind.

Wijziging gegevens

De Stichting Donorgegevens bewaart uw gegevens. Uw code/naam is gekoppeld aan de identiteitsgegevens van de vrouwen bij wie het kind is verwekt. Adreswijzigingen moet u zelf aan de stichting doorgeven. Ook als u komt te overlijden is het belangrijk dat dit aan ons wordt doorgegeven. Daarom is het belangrijk dat iemand in uw omgeving weet dat u spermadonor bent. Wilt u meer weten over de registratie en het gebruik van donorgegevens? Kijk dan op de website van de Stichting Donorgegevens.

Recht op informatie 

Het kind heeft vanaf zijn twaalfde jaar recht op inzage in het donorpaspoort. In het donorpaspoort staan gegevens over uw uiterlijke kenmerken, karakter, opleiding en beroep, dus geen persoonsgegevens.
Ook de ouders hebben recht op inzage in het donorpaspoort, ook als hun kind nog geen twaalf jaar is.
Als donor hebt u geen recht op contact met het kind. Ook krijgt u geen informatie over de identiteit van de vrouwen die zwanger zijn geworden met uw zaad.

Contact en aanmelden

Als u geinteresseerd ben in het spermadonorschap dan kunt u zich aanmelden bij het volgende e-mailadres van het UMC Utrecht:

spd@umcutrecht.nl