Urodynamisch onderzoek (UDO)

Urodynamisch onderzoek (UDO)

Binnenkort komt u bij ons voor een urodynamisch onderzoek (UDO). Dit onderzoek vindt plaats op de polikliniek/afdeling urologie. Hier leest u informatie over het onderzoek en over de voorbereiding van dit onderzoek. Tijdens het onderzoek vertellen de verpleegkundige en de arts u steeds wat er gaat gebeuren. U bent tijdens het onderzoek in de gelegenheid om vragen te stellen.

Wat is een urodynamisch onderzoek?

Een urodynamisch onderzoek is een onderzoek naar de functie van de urineblaas. Het is een inwendig onderzoek waarbij het nodig is om voor de meting dunne slangetjes (katheters) in de plasbuis en in de endeldarm te brengen. Met behulp van deze slangetjes wordt uw blaas gevuld en de druk in uw blaas gemeten. Direct na het onderzoek worden de slangetjes weer verwijderd.

Een computer verwerkt alle meetresultaten. Het onderzoek duurt ongeveer 45 minuten, soms wat langer. Het is ook mogelijk dat er röntgenfoto’s van uw onderbuik gemaakt worden. Via het slangetje in de plasbuis wordt uw blaas dan niet met water maar met contrastvloeistof gevuld. Dit heet video urodynamisch onderzoek (VUDO). Als dit bij u nodig is, bespreekt de uroloog dit vooraf op de polikliniek met u. Het onderzoek duurt door deze röntgenfoto’s niet langer.

Doel urodynamisch onderzoek

Een urodynamisch onderzoek geeft veel informatie over uw blaasfunctie. Wij krijgen informatie over de druk die de blaaswand kan hanteren en hoe het gaat met het afsluitingssysteem van uw blaas. We bespreken eventueel urineverlies en kunnen dat eventueel observeren. Dit kan voor u vervelend zijn of leiden tot schaamte. Toch is het goed om het hierover te hebben, omdat het voor ons belangrijke informatie is. We kunnen meten hoe het met plassen gaat, wat de redenen van uw plasproblemen zijn en wat dit allemaal betekent voor u en uw behandeling. Bij een VUDO kunnen we met behulp van röntgenfoto’s zien of er vloeistof naar uw nieren stroomt of dat er uitstulpingen in uw blaas of urinewegen zijn. 

Voorbereiding uitklapper, klik om te openen

Voorbereiding thuis

Wij raden u aan makkelijke kleding te dragen. Tijdens het onderzoek kunt u geen broek of onderbroek dragen. U krijgt een handdoek van ons om over u bekken te leggen voor een meer comfortabel gevoel. Neem voor de zekerheid sokken mee, zodat u geen koude voeten krijgt.

Kom naar het ziekenhuis met een volle blaas, als dat mogelijk is, zodat u bij het begin van het onderzoek aandrang heeft om te plassen. Het is jammer maar niet erg als het niet lukt om met een volle blaas te komen. Als u opvangmateriaal gebruikt, is het handig om daar wat (extra) van mee te brengen. Probeer er voor te zorgen dat u voor het onderzoek ontlasting heeft gehad. U hoeft hiervoor geen medicatie of speciale maatregelen te nemen.

Medicatie

Het kan zijn dat u moet stoppen met bepaalde medicijnen. Soms moet u juist van tevoren medicijnen innemen. U hoort van tevoren van uw behandelend arts welke voorschriften u moet volgen.

Tijdens het onderzoek gebruiken wij geen medicatie of injecties. Verder mag u uw eigen medicatie gewoon innemen zoals u dat gewend bent.

Voorbereiding 

Het onderzoek vindt op de polikliniek plaats. De arts of verpleegkundige voert het onderzoek uit. In een daarvoor bestemde kamer kunt u uw kleding uittrekken. Als u het prettig vindt, hebt u in deze kamer de gelegenheid uzelf nog even op te frissen voordat het onderzoek begint. Uw bovenkleding mag u aanhouden.

Het onderzoek begint met plassen op een speciaal toilet. Plas hierbij gewoon, zoals u dat gewend bent.

Inbrengen van de slangetjes

Na het plassen wordt de stoel achterover gekanteld. U ligt dan achterover op uw rug. U benen liggen in beensteunen. Eerst wordt uw penis of schede schoongemaakt met steriel water. Hiermee proberen wij de kans op infecties te verminderen. Via de plasbuis wordt een dun slangetje (katheter) naar de blaas ingebracht. Met dit slangetje wordt de blaas leeggemaakt (indien nodig) en kunnen we de hoeveelheid urine meten die eventueel nog in de blaas is achtergebleven na het plassen (residu). Met behulp van de meetkatheter wordt uw blaas gevuld en de druk in uw blaas gemeten. Een andere katheter wordt via de anus in de endeldarm gebracht om de druk rondom de blaas te meten.

Het inbrengen van de katheters is niet pijnlijk, maar kan wel een onaangenaam gevoel geven. Als het gevoel te onaangenaam is kunt u dit bij ons aangegeven. Als de katheters op hun plek zitten, worden ze met pleisters bevestigd. Hiermee zijn de voorbereidingen klaar en wordt de stoel weer terug gekanteld. U zit dan weer in normale zithouding.

Als u verhinderd bent voor het onderzoek

Als u door ziekte of een andere reden verhinderd bent om u afspraak na te komen, neem dan contact op met de polikliniek urologie. In uw plaats kunnen wij dan een andere patiënt helpen. Als u net voor het onderzoek een blaasinfectie hebt gekregen, kan het onderzoek soms niet doorgaan. Overleg dan met de polikliniek urologie wat u het beste kunt doen. 

Tijdens het onderzoek uitklapper, klik om te openen

Het onderzoek vindt in een zittende houding plaats, op een soort toiletstoel. Bij mensen die niet (goed) kunnen zitten voeren we het onderzoek liggend uit. Via de blaaskatheter druppelt steriel water in de blaas. Tijdens het vullen van de blaas meet een computer de druk die in de blaas ontstaat. De katheter in de endeldarm meet de druk rondom de blaas. Zodra u voelt dat uw blaas vol raakt, vragen wij u ons dat te vertellen.

Een urodynamisch onderzoek is een interactief onderzoek. Communicatie en samenwerking met u is van belang om goede meetresultaten weer te geven. Tijdens het onderzoek vragen wij u verschillende keren om te hoesten of te persen. Dat geeft ons relevante informatie over de (blaas)functies die we meten.

De blaas wordt gevuld totdat u aangeeft dat u een sterke drang voelt om te plassen en het plassen niet meer zou willen uitstellen. Dan stoppen wij met het vullen van de blaas en vertellen u wanneer u kan plassen. De katheter zit nog in uw plasbuis maar is zo dun dat u daar gemakkelijk langs kunt plassen. Soms herhalen we deze procedure nog een keer.

Aan het einde van het onderzoek verwijderen we alle katheters en is het onderzoek klaar.

Wij zijn ons bewust van de ongemakkelijke houding die u tijdens dit onderzoek heeft. Het kan gevoelens van schaamte of kwetsbaarheid bij u oproepen. Veel mensen voelen zich onwennig tijdens het onderzoek. Dat is normaal. De mensen die het onderzoek uitvoeren hebben veel ervaring en proberen zoveel mogelijk rekening te houden met uw gevoelens. Wij zullen er alles aan doen het onderzoek zo comfortabel mogelijk te laten verlopen. Op de momenten dat u moet plassen zullen de onderzoekers u even alleen laten. 

Na het onderzoek uitklapper, klik om te openen

Na het onderzoek krijgt u een korte uitleg over de resultaten van het onderzoek en kunt u weer naar huis. U kunt gewoon autorijden of gebruik maken van het openbaar vervoer. U hebt na het onderzoek geen beperkingen en alle gebruikelijke activiteiten zijn toegestaan. Het helpt als u kort na de meting ongeveer een liter extra drinkt. U moet hierdoor vaker plassen wat helpt ter verlichting van de irritatie van de plasbuis. Daarnaast kunt u hiermee mogelijk blaasinfecties voorkomen. U hebt waarschijnlijk al een afspraak bij de uroloog om de uitslagen en het behandelplan te bespreken. Als dat niet het geval is kunnen we dat meteen regelen.

Symptomen na het onderzoek

Alle materialen die gebruikt worden tijdens het onderzoek zijn steriel. Daarnaast zullen medewerkers zo hygiënisch als mogelijk werken. Met deze voorzorgsmaatregelen proberen wij infecties te voorkomen. Toch krijgen sommige mensen nog last van bijwerkingen na een urodynamisch onderzoek. De meeste klachten ontstaan doordat de plasbuis geïrriteerd is door de slangetjes in de plasbuis en tegen de blaaswand. Hierbij kan u een pijnlijk en branderig gevoel tijdens en na het plassen ervaren. Soms blijven deze klachten enkele dagen aanwezig. Dit is niet verontrustend. Om deze klachten te verminderen helpt het om veel te drinken.

Urineweginfecties

Ondanks onze voorzorgsmaatregelen en de steriliteit van alle relevante onderdelen van onze meetapparatuur kan een blaasinfectie ontstaan. Dit is erg vervelend en geeft klachten die vaak lijken op een geïrriteerde blaas. Naast deze klachten kan u ook koorts krijgen en kan uw urine anders ruiken dan u gewend ben. Soms kan er kort na het onderzoek bloed bij uw urine gemengd zijn en moet u vaker en/of kleine beetjes plassen. Als u denkt dat u na het onderzoek een blaasinfectie hebt gekregen adviseren wij u contact met ons op te nemen. De uroloog schrijft u dan een antibioticakuur voor, waarna de klachten vaak snel verdwijnen. 

Tot slot

In deze brochure staat algemene informatie over het onderzoek. Het is bedoeld als aanvulling op het gesprek met uw behandeld arts. Bijzondere omstandigheden kunnen ervoor zorgen dat er wijzigingen zijn in het onderzoek. Uw uroloog bespreekt dit altijd van tevoren met u. Hebt u na het lezen van deze folder nog vragen dan kunt op werkdagen contact opnemen met de polikliniek urologie.

U kunt ons bereiken op maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 10.00 uur en van 13.30 tot 14.00 uur via telefoonnummer 088 75 551 47. 

Praktisch informatie

Medicatie

U moet stoppen met:

Vanaf:

U moet vanaf de avond/dag voor het onderzoek (recept meegekregen) nemen:

Meldt u zich op het afgesproken tijdstip bij de balie van de poliklinieken chirurgie, receptie 23 van het ziekenhuis. Volg hiervoor route L vanaf de hoofdingang.

Om uw afspraak te wijzigen kunt u bellen met de polikliniek urologie via telefoonnummer 088 75 569 05.

De tijd die voor u is gereserveerd is vastgelegd. Wij houden rekening met uw problematiek, de medische en verpleegkundige ondersteuning en de benodigde apparatuur. Wij verzoeken u dringen om u 10 minuten voor de aanvangstijd te melden. Als u meer dan 15 minuten te laat bent zijn we meestal genoodzaakt een nieuwe afspraak met u te maken in verband met de tijdsduur van het onderzoek en de rest van onze afspraken.

Veelgestelde vragen uitklapper, klik om te openen

Contact uitklapper, klik om te openen

Bereikbaar van maandag t/m vrijdag 08.30 - 12 uur en van 13.30 - 16 uur