Nieuwe Open Access-regeling: publicaties worden openbaar
Het UMC Utrecht maakt per 1 januari 2026 alle wetenschappelijke publicaties van auteurs verbonden aan het UMC Utrecht gratis toegankelijk voor iedereen. Dit geldt ook voor publicaties die zijn verschenen in een abonnementstijdschrift. Het is een grote stap op weg naar 100 procent Open Access.
Er is een verandering voor onderzoekers binnen het UMC Utrecht, want vanaf 1 januari 2026 worden korte wetenschappelijke werken van UMC Utrecht-onderzoekers automatisch open access gepubliceerd in de Utrecht University Repository. De Raad van Bestuur heeft hier onlangs mee ingestemd.
Voor UMC-onderzoekers betekent dit dat hun closed access publicaties automatisch zes maanden na publicatie open access beschikbaar gemaakt worden in de Utrecht University Repository/UMC Utrecht research portal. Dit geldt voor nieuwe publicaties, maar ook met terugwerkende kracht voor publicaties vanaf publicatiejaar 2015. Een amendement van het Nederlandse Auteurswet (artikel 25fa) maakt het mogelijk om kort wetenschappelijk werk (bijvoorbeeld artikelen, conference proceedings, publicaties in vaktijdschriften en hoofdstukken uit edited volumes) open access beschikbaar te maken na verloop van een redelijke termijn na de eerste publicatie.
De volledige tekst van de Open Access-regeling, zoals vastgesteld door de Raad van Bestuur van het UMC Utrecht, is hier te lezen: Open Access opt out-regeling (Nederlands, inlog voor medewerkers)
Opt-out
Onderzoekers konden al gebruik maken van de zogenoemde Taverne-regeling door bij de universiteitsbibliotheek aan te geven dat ze mee wilden doen. Vanaf 1 januari 2026 wordt dit dus automatisch gedaan door de bibliotheek. Het is mogelijk om een bepaald werk of al het werk uit te sluiten van de regeling door middel van een opt-out. Een auteur kan er actief voor kiezen om niet deel te nemen, maar moet daarvoor zelf in actie komen. Dat kan via deze formulieren:
Opt-out formulier voor één publicatie
Opt-out formulier voor alle publicaties
Publieke gefinancierde wetenschap toegankelijk voor iedereen
Open access publiceren is een speerpunt van het UMC Utrecht en de Universiteit Utrecht om diverse redenen. Onderzoek moet zo breed mogelijk beschikbaar zijn voor andere onderzoekers, maar ook voor de maatschappij. Immers, veel onderzoek wordt met publieke middelen gefinancierd. Door werk automatisch open access te publiceren wordt dus meer wetenschappelijke kennis beschikbaar gemaakt. Dit komt de maatschappelijke impact van onderzoek ten goede.