Onder controle
Onder controle
De behandeling van artritis is de afgelopen tientallen jaren sterk verbeterd. Prof. dr. Tim Radstake vertelt.
“Als wij nu een patiënt met beginnende reuma binnenkrijgen, stel ik ’m gerust. Bij een groot deel van de patiënten krijgen we de ziekte met medicijnen onder controle. De ziekte gaat niet weg, maar staat op zo’n laag pitje dat je er geen last van hebt.”
Prof.dr. Tim Radstake, Reumatoloog
"Reumapatiënten kan ik geruststellen"
Biologisch uitklapper, klik om te openen
Maar het kan nog beter, vindt Radstake. Hij spoort via ‘systeembiologie’ de onderliggende ziekmakende moleculen (biomarkers) op van verschillende chronische immuunziekten. Dat betekent dat hij van verschillende immuunziekten een extreem gedetailleerde moleculair-biologische beschrijving gaat maken. Bij deze ziekten bepalen onderzoekers van allerlei immuuncellen niet alleen de DNA- volgorde, maar ook de eiwit-samenstelling en een hele serie andere eigenschappen.
Voorkomen? uitklapper, klik om te openen
Radstake heeft eerder laten zien dat deze aanpak werkt. Bij de chronische aandoening systemische sclerose (sclerodermie, waarbij bindweefsel in de huid verhardt) heeft hij aangetoond hoe de ziekte ontstaat. Het blijkt dat in een bepaalde volgorde in de tijd verschillende communicatieroutes in cellen ontregeld raken. Met die kennis wordt het wellicht mogelijk mensen met een verhoogd risico voor sclerodermie vroeg op te sporen en daardoor effectief te behandelen. “Op dezelfde manier hopen we veel meer chronische immuunziekten vroeg op te kunnen sporen. Wellicht kunnen we dan voorkomen dat de ziekte überhaupt ontstaat.”
Nieuwe behandelingen uitklapper, klik om te openen
Dat is nodig omdat chronische ontstekingsziekten niet één oorzaak hebben. Een samenspel van omgevingsfactoren en meerdere genetische factoren beïnvloedt het ontstaan en verloop. “Het kost jaren om uit te zoeken hoe één gen precies bijdraagt aan het ontstaan van bijvoorbeeld reuma,” legt Radstake uit. “En of met die kennis dan een medicijn te maken valt, is maar de vraag. Die manier van onderzoek duurt te lang en levert te weinig op. Met onze systeembiologische aanpak versnellen we het onderzoek. Uiteindelijk moet dit leiden tot nieuwe behandelingen voor immuunziekten.”
Biobank uitklapper, klik om te openen
Naast systemische sclerose of sclerodermie richt Radstake zich onder meer op reumatoïde artritis, artritis psoriatica en jicht. Hij wil bijvoorbeeld een biobank opzetten met allerlei bloedcellen van deze patiënten.