Zorgorganisaties in de provincies Utrecht en Flevoland gaan de door de coronacrisis toegenomen wachttijden voor hulp bij ernstige eetproblemen terugdringen en de acute jeugd-GGZ verder verbeteren. Er wordt onder meer ingezet op innovaties als virtual reality en het verkorten van opnames door intensieve begeleiding thuis. Er is door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) 4,2 miljoen euro subsidie toegekend om deze plannen uit te voeren. 

De gemeente Utrecht is kartrekker voor de regio. Het meeste geld gaat naar hulp bij ernstige eetproblemen. Wethouder Eelco Eerenberg (Jeugd & Jeugdzorg):  “De door corona oplopende wachttijden in de zorg zijn in heel Nederland een probleem. Daar moet verandering in komen. Deze kwetsbare groep moet sneller en beter geholpen worden. Daar gaan we in onze regio voor zorgen.”

Coronacrisis

De coronacrisis heeft grote impact gehad op het welbevinden van kinderen. Hierdoor hebben meer kinderen in Utrecht en Flevoland bijvoorbeeld te kampen met ernstige eetproblemen. Vrijwel alle opnameplekken voor kinderen met ernstige anorexia of boulimia liggen inmiddels vol, terwijl voor corona een bezetting van 75 procent normaal was. Het aantal kinderen op de wachtlijst voor de GGZ zorg bij eetproblemen is het afgelopen jaar verdubbeld. Ook gaat het vaker om hele forse problemen.

Altrecht, GGz Centraal, het UMC Utrecht en gemeenten in de twee provincies hebben onder regie van de gemeente Utrecht een plan gemaakt voor om de wachttijden voor hulp bij ernstige eetproblemen terug te dringen en de zorg binnen de acute jeugd-GGZ verder te verbeteren. Zo wordt snellere en betere hulp bij ernstige eetproblemen mogelijk en kunnen crisissituaties vaker voorkomen worden.

Hulp dichtbij en extra kennis en capaciteit

Om de wachtlijsten voor hulp bij ernstige eetproblemen terug te brengen, komt er meer zorg- en hulpverlening beschikbaar, ook bij mensen thuis. Hierdoor kunnen specialisten in een eerder stadium samen met kinderen en ouders bepalen wat er precies aan de hand is en hoe de behandeling vormgegeven kan worden, voordat er sprake is van een crisissituatie. Met deze extra zogenoemde ambulante inzet worden opnames voorkomen. Als opname in een ziekenhuis of kliniek toch nodig is, is er meer capaciteit: het aantal bedden in de provincie Utrecht wordt tijdelijk uitgebreid van 13 naar 14. Ook vindt waar nodig uitbreiding van crisisteams plaats.

Ouders krijgen meer begeleiding tijdens een opname van hun kind in een kliniek of ziekenhuis vanwege ernstige eetproblemen en er komen meer ervaringsdeskundigen in de behandelteams om de kinderen te begeleiden. De opnames worden hiernaast waar mogelijk verkort doordat er een team beschikbaar komt dat thuis zeer intensieve hulp kan bieden.

Om crisis en ernstige problemen te voorkomen, komt er extra scholing van professionals binnen de jeugdhulp over eetproblemen en suïcidepreventie. Daarbovenop kunnen huisartsen en lokale teams eenvoudig, zonder administratieve rompslomp experts op deze onderwerpen consulteren en inzetten.  

Innovaties: virtual reality

Ook wordt een aantal innovaties onderzocht om behandeling voor de meest complexe doelgroep te verbeteren. Zo vindt er een pilot plaats met een virtual reality bril, om stress bij de (gedwongen) eetmomenten terug te brengen. Ook worden verhalen van jongeren geanalyseerd met computermodellen, om inzicht te krijgen in wat we beter kunnen doen in de zorg bij ernstige eetproblemen. De vernieuwingen worden gevolgd met onderzoek dat het leren van professionals, aanbieders en gemeenten ondersteunt. Zo kan met dit incidentele extra geld duurzaam effect worden bereikt.

In een interview vertellen kinder- en jeugdpsychiaters Renate Floor-Siebelink en Nicole Becking wat er met dit geld gedaan kan worden voor jongeren met ernstige eetproblemen.

Landelijke context

Rijk en gemeenten hebben dit voorjaar de afspraak gemaakt dat in 2021 en 2022 er 50 miljoen euro extra beschikbaar is voor de door corona toegenomen vraag binnen de acute jeugd-GGZ. Utrecht heeft als coördinerend gemeente in samenwerking met Altrecht, GGz Centraal, het UMC Utrecht en overige gemeenten in de provincies Utrecht en Flevoland een aanvraag ingediend voor deze middelen. VWS heeft € 4.181.293 aan dit plan toegekend.