Behandeling blaaskanker
Behandeling van blaaskanker
Er zijn verschillende behandelingen bij blaaskanker mogelijk. Operatieve behandelingen, behandelingen met radiotherapie of behandelingen via het infuus, zoals chemotherapie, immuuntherapie of doelgerichte behandeling. De behandelingen kunnen ieder op zichzelf en ook in combinatie plaatsvinden. In het UMC Utrecht ligt onze focus op behandelingen die zo min mogelijk belastend en schadelijk voor u zijn. Zoals operaties met de robot. Voor de beste zorg bij blaaskanker.
Altijd werken we samen met u, als een team, aan de zorg die bij u past. Voor, tijdens en na de behandeling bij blaaskanker. We blijven hierover altijd met u in gesprek. Zodat we elkaar goed begrijpen, samen beslissen over de behandeling, en samen terugkijken om zorg voor u te verbeteren.
Wilt u weten welke behandeling bij blaaskanker voor u geschikt is? Bespreek dit met uw arts.
Behandeling van soort blaaskanker (stadia) uitklapper, klik om te openen
Blaaskanker kunnen we op verschillende manieren behandelen. Welke behandeling voor u het beste is, wordt samen met u en een team van medisch specialisten– en verpleegkundig specialisten, persoonlijk beoordeeld.
Belangrijke omstandigheden zijn:
- Het stadium van de ziekte;
- Uw conditie
Stadium van blaaskanker
Heeft u de diagnose blaaskanker gekregen? In het ziekenhuis kan de arts verder onderzoeken of de blaaskanker is uitgebreid en of er uitzaaiingen zijn. 'Stadium' van de ziekte betekent: hoe ver de tumor is doorgegroeid. Daar hangt namelijk vanaf wat voor u de beste behandeling is.
Behandeling van blaaskanker per stadium uitklapper, klik om te openen
Hoe de behandeling van blaaskanker per stadium er precies uitziet, is voor iedereen verschillend. In het behandelplan staat uw behandeling vastgelegd. U kunt het behandelplan altijd nalezen in het Patiëntportaal Mijn UMC Utrecht.
Welke behandeling mogelijk is, hangt af van het stadium en van het soort blaaskanker dat de arts heeft vastgesteld:
- Behandeling oppervlakkige blaaskanker
- Behandeling spier-ingroeiende blaaskanker
Behandeling oppervlakkige blaaskanker uitklapper, klik om te openen
In het UMC Utrecht doen wij er alles aan om uw blaas te behouden. In het geval van oppervlakkige blaaskanker kijkt de arts samen met u welke behandeling het beste voor u is.
Voorbeelden van behandeling van oppervlakkige blaaskanker zijn:
- Blaasspoeling met chemotherapie (Mitomycine)
- Blaasspoeling met warme chemotherapie (HIVEC)
Blaasspoeling
Bij een blaasspoeling brengt de verpleegkundige korte tijd een katheter in de plasbuis. Via het katheter spoelen we de blaas met een medicijn. Er zijn verschillende soorten spoelingen. Uw arts bespreekt met u welke blaasspoeling het meest geschikt is voor u.
In deze folder bevindt zich extra informatie door middel van een video. Scan de bovenste QR-code met uw telefoon om deze video te bekijken. Of bekijk de video via:
HIVEC (blaasspoeling met verwarmde chemotherapie)
HIVEC staat voor Hyperterme Intra-Vesicale Chemotherapie. Dit is een behandeling bij blaaskanker door blaasspoelingen met verwarmde Mitomycine (chemotherapie). Dit medicijn krijgt u via een katheter in de plasbuis. Via het katheter en een spoelsysteem spoelen we het medicijn door de blaas.
Het spoelen duurt een uur. De Mitomycine wordt verwarmd tot een temperatuur van 43°C. Daardoor dringt het middel beter door in het blaasweefsel. Deze temperatuur is vergelijkbaar met de temperatuur van een warm bad. De behandeling wordt gegeven aan patiënten bij wie oppervlakkige blaastumoren zijn verwijderd. HIVEC verkleint het risico dat de blaaskanker terugkomt.
Behandeling spier-ingroeiende blaaskanker uitklapper, klik om te openen
Om erger te voorkomen, is het belangrijk dat we een agressieve of spier-ingroeiende vorm van blaaskanker zo snel mogelijk behandelen. De arts bespreekt samen met u welke behandelmogelijkheden er zijn en wat die betekenen.
Voorbeelden van behandeling van spier-ingroeiende blaasprostaatkanker zijn:
- Blaasverwijderingsoperatie (cystectomie)
- Systeemtherapie met medicijnen (chemotherapie of immuuntherapie)
- Radiotherapie (bestraling) met chemotherapie
Blaasverwijderingsoperatie (cystectomie)
Wanneer de blaaskanker in de spier is gegroeid, is het verwijderen van de blaas noodzakelijk. Dit noemen we een cystectomie. De hele operatie bestaat uit drie onderdelen:
- Verwijdering van de blaas (cystectomie)
- Urine-afleiding aanleggen
- Lymfeklieren verwijderen uit het bekken
Verwijdering van de blaas (cystectomie)
De chirurg kan de verwijdering van de blaas – cystectomie – uitvoeren via een open operatie of via een kijkoperatie met de robot. In het UMC Utrecht voeren we de operatie uit met de robot. Dit is minder belastend voor u. Er treedt minder bloedverlies op en u herstelt sneller van de operatie.
Urine-afleiding
Na de cystectomie legt de chirurg een urine-afleiding aan voor afvoer van urine uit het lichaam. Hiervoor gebruikt de chirurg een stuk darm. Er zijn drie mogelijkheden om de urine-afleiding aan te leggen:
- Bricker stoma
- Indiana pouch (continent stoma)
- Neoblaas
Bricker stoma
Een van de mogelijkheden voor de afleiding van urine is een kunstmatig urinestoma gemaakt van dunne darm. Deze heet een Bricker stoma, genoemd naar de uitvinder van deze methode: Bricker.
De urineleiders worden vastgemaakt aan de dunne darm. De andere kant wordt aan de buikwand vastgemaakt. De urine komt dan dus uit de Bricker stoma. Dagelijks plaatst de verpleegkundige – en later u zelf – een zakje over de stoma, waarin de urine wordt opgevangen.
Indiana pouch
Een andere mogelijkheid voor het afleiden van urine is een Indiana pouch (of continent urinestoma). Pouch betekent buidel of etui. Deze wordt gemaakt van het laatste deel van de dunne darm, het eerste deel van de dikke darm en de klep die daartussen zit.
Beide urineleiders worden aan de pouch vastgehecht. De dikke darm-klep werkt als een ventiel en houdt de urine in de pouch. Van de darm wordt een klein stoma gemaakt en in de buikwand gehecht.
Via de kleine stoma wordt de urine met de katheter uit de pouch gehaald. Dit moet vijf tot zes keer per dag gedaan worden. Via de stoma kunt u ongewild urine verliezen. Dit is een bijwerking.
Neoblaas
Neoblaas is een urine-afleiding waarbij de urine in het lichaam verzameld wordt. Een neoblaas wordt gemaakt van het laatste stuk van de dunne darm.
De beide urineleiders worden aan de bovenzijde vastgehecht. Aan de onderzijde wordt de neoblaas aan de plasbuis vastgemaakt. Zo kunt u na de operatie weer via de plasbuis plassen.
Een bijwerking van de neoblaas kan zijn dat er ongewild urineverlies kan optreden. Vooral ‘s nachts. Ook kan het plassen verstoord zijn. Dan is katheteriseren nodig.
In deze folder bevindt zich extra informatie door middel van een video. Scan de bovenste QR-code met uw telefoon om deze video te bekijken. Of bekijk de video via:
Lymfeklieren verwijderen uit het bekken
Naast het verwijderen van de blaas en het maken van een urine-afleiding is er nog een derde deel van de operatie. Ondanks dat er is vastgesteld dat er waarschijnlijk geen uitzaaiingen zijn in de lymfeklieren, is dit na de operatie pas bewezen. Tijdens de blaasverwijderingsoperatie worden dan ook uw lymfeklieren verwijderd, om zo te beoordelen of de lymfeklieren schoon zijn. Dit heeft namelijk invloed op de kansen op de lange termijn.
De lymfeklieren die verwijderd worden, kunt u zonder problemen missen.
Een bijwerking kan zijn dat na de ingreep tijdelijk een lymfevochtophoping ontstaat. Vaak verdwijnt dit lymfevocht vanzelf. Soms is een aanvullende behandeling nodig.
“De voorbereidingen voor een operatie zijn geoptimaliseerd. Het resultaat is dat op één dag twee blaaskankerpatiënten een operatie voor blaasverwijdering kunnen ondergaan. Voorheen was dat één operatie per dag. Patiënten kunnen zo dus sneller worden geholpen.”
- Richard Meijer - oncologisch uroloog
Radiotherapie bij blaaskanker
Radiotherapie is een ander woord voor bestraling. We bestralen de tumor bij blaaskanker.
In deze folder bevindt zich extra informatie door middel van een video. Scan de bovenste QR-code met uw telefoon om deze video te bekijken. Of bekijk de video via:
Behandelingen via het infuus (systeemtherapie) bij blaaskanker
Systeemtherapie is een behandeling via het infuus waarbij het hele lichaam – dit noemen we: het systeem - behandeld wordt met medicijnen. Als systeemtherapie bij blaaskanker gebruiken we vooral:
- Chemotherapie
- Immuuntherapie
- Doelgerichte behandeling
Chemotherapie
Chemotherapie zijn medicijnen die kankercellen doden of de groei van de tumorcellen remmen. Deze medicijnen gaan via het bloed naar je cellen. Er bestaan veel verschillende soorten chemotherapie. Ze werken allemaal anders. Sommige medicijnen beïnvloeden de kankercel op het moment dat deze zich deelt.
De chemotherapie wordt toegediend op de dagbehandeling oncologie via een infuus, en zal enkele uren tot in een dag in beslag nemen. Een opname in het ziekenhuis is niet noodzakelijk.
We geven de chemotherapie altijd in combinatie met ondersteunende medicijnen (zoals antimisselijkheidsmedicatie). Zo zorgen we dat u de behandeling beter kunt verdragen en er minder bijwerkingen zijn.
Immuuntherapie
Immuuntherapie is een behandeling waarbij je immuunsysteem actiever wordt gemaakt en het de kankercellen kan aanvallen en doden. Immuuntherapie is een relatief nieuwe behandeling, waar nog veel onderzoek naar wordt gedaan. Immuuntherapie helpt de eigen lichaamsafweer om kanker als vijand te herkennen en aan te pakken.
We doen nog veel wetenschappelijk onderzoek naar nieuwe vormen van systeemtherapie. Wilt u meewerken aan zo’n onderzoek? Bespreek het met uw arts.
Wat kunt u zelf doen tijdens de behandeling bij blaaskanker? uitklapper, klik om te openen
Tijdens de behandeling bij blaaskanker kunt u proberen zo gezond en fit mogelijk te blijven. Dat kan helpen om de behandeling beter te doorstaan en er sneller van te herstellen.
Op kanker.nl leest u tips over wat u zelf kunt doen tijdens de behandeling bij blaaskanker.
Nazorg en controle na behandeling uitklapper, klik om te openen
Na uw behandeling bij blaaskanker blijft u onder controle bij uw arts. De eerste twee jaar na uw behandeling, is de controle meestal iedere drie maanden. In de jaren daarna hoeft u vaak nog maar twee keer per jaar op controle te komen.
Hoe vaak de controle is, is afhankelijk van de tumor en het risico op terugkeer of uitbreiding van de ziekte. Soms krijgt u ook blaasspoelingen naast de controles.
Revalideren
Na uw (blaas)operatie verlaat u - als alles goed gaat – al na vijf of zes dagen het ziekenhuis. Dan kunt u direct met uw revalidatie beginnen buiten het ziekenhuis. Voordat u thuis kunt revalideren gaat u als tussenstap naar revalidatiecentrum Domstate.
Met dit revalidatiecentrum werken wij samen vanuit de afdeling Oncologische Urologie en het Bureau Zorgbemiddeling van het UMC Utrecht. Hier kunt u werken aan uw herstel na de behandeling bij blaaskanker.
Stomazorg
Heeft u een stoma of neoblaas gekregen? Dan krijgt u ook stomazorg. Dit begint in het ziekenhuis. Een stomaverpleegkundige helpt u met stomazakjes, wondverzorging en kan antwoord geven op uw vragen.
Bij een neoblaas helpt deze verpleegkundige u met de nieuwe manier van plassen. Ook als u weer thuis bent, kunt u bij de stomaverpleegkundige terecht. Als je een stoma of neoblaas hebt, heeft dat invloed op je leven. Hoe groot de invloed is, is voor iedereen anders.
“Een ziekenhuis is niet de beste omgeving om te revalideren. De zorg is er vooral gericht op behandeling. Maar ná de behandeling is het zaak zo snel mogelijk te werken aan herstel. Wie de hele dag in een ziekenhuisbed ligt, verliest bijvoorbeeld spiermassa. Wie in een revalidatiecentrum verblijft, werkt actief aan verbetering van zijn gezondheid. Daarom streven wij ernaar dat de patiënt vier tot vijf dagen na de operatie het ziekenhuis verlaat. Revalidatiecentrum Domstate is vervolgens een tussenstap op weg naar de thuissituatie.”
- Richard Meijer - oncologisch uroloog
Uw zorgverleners uitklapper, klik om te openen
De zorgverleners die betrokken zijn bij de blaaskankerbehandelingen zijn:
Oncologisch uroloog, uroloog, verpleegkundig specialist, internist-oncoloog, radiotherapeut-oncoloog, nucleair geneeskundige, radioloog, patholoog.
Veelgestelde vragen
Welke behandelingen zijn er bij blaaskanker?
Blaaskanker kunnen we op verschillende manieren behandelen. Welke behandeling voor u het beste is, wordt samen met u en een team van medisch specialisten– en verpleegkundig specialisten, persoonlijk beoordeeld. Belangrijke omstandigheden zijn het stadium van de ziekte en uw conditie.
Wat is TUR-blaas?
Een TUR-blaas (TransUrethrale Resectie van Tumor uit de blaas) is een operatie waarbij de arts via de plasbuis de tumor verwijdert uit de blaas. Dit gebeurd onder plaatselijke (ruggenprik) of algehele verdoving.
Wat is systeemtherapie?
Systeemtherapie is een behandeling via het infuus waarbij het hele lichaam – dit noemen we: het systeem - behandeld wordt met medicijnen. Als systeemtherapie bij blaaskanker gebruiken we vooral:
- chemotherapie
- immuuntherapie
- Doelgerichte behandeling
Kan ik mijn blaas behouden bij blaaskanker?
In het UMC Utrecht doen wij er alles aan om uw blaas te behouden. Welke behandeling mogelijk is, hangt af van het stadium en van het soort blaaskanker dat de arts heeft vastgesteld:
- Behandeling oppervlakkige blaaskanker
- Behandeling spier-ingroeiende blaaskanker
Wat betekent HIVEC?
HIVEC staat voor Hyperterme Intra-Vesicale Chemotherapie. Dit is een behandeling bij blaaskanker door blaasspoelingen met verwarmde Mitomycine (chemotherapie). Dit medicijn krijgt u via een katheter in de plasbuis. Via het katheter en een spoelsysteem spoelen we het medicijn door de blaas.
Wanneer krijg ik een stoma?
U krijgt een stoma als de ontlasting en/of urine het lichaam niet langs de natuurlijke weg kan verlaten.
Welke soorten stoma zijn er?
Na de cystectomie legt de chirurg een urine-afleiding aan voor afvoer van urine uit het lichaam. Hiervoor gebruikt de chirurg een stuk darm. Er zijn drie mogelijkheden om de urine-afleiding aan te leggen:
- Bricker stoma
- Indiana pouch (continent stoma)
- Neoblaas
Wat is Indiana pouch?
Pouch betekent buidel of etui. Deze wordt gemaakt van het laatste deel van de dunne darm, het eerste deel van de dikke darm en de klep die daartussen zit.
Beide urineleiders worden aan de pouch vastgehecht. De dikke darm-klep werkt als een ventiel en houdt de urine in de pouch. Van de darm wordt een klein stoma gemaakt en in de buikwand gehecht.
Via de kleine stoma wordt de urine met de katheter uit de pouch gehaald. Dit moet vijf tot zes keer per dag gedaan worden.
Welke nazorg en controle krijg ik na blaaskanker?
Na uw behandeling bij blaaskanker blijft u onder controle bij uw arts. De eerste twee jaar na uw behandeling, is de controle meestal iedere drie maanden. In de jaren daarna hoeft u vaak nog maar twee keer per jaar op controle te komen.
Hoe vaak de controle is, is afhankelijk van de tumor en het risico op terugkeer of uitbreiding van de ziekte. Soms krijgt u ook blaasspoelingen naast de controles.
Waar kan ik revalideren na de behandeling?
Na uw (blaas)operatie verlaat u - als alles goed gaat – al na vijf of zes dagen het ziekenhuis. Dan kunt u direct met uw revalidatie beginnen buiten het ziekenhuis. Voordat u thuis kunt revalideren gaat u als tussenstap naar revalidatiecentrum Domstate.
Wat zijn de nieuwste ontwikkelingen bij behandelen blaaskanker?
Er zijn verschillende onderzoeken waar mensen met blaaskanker in het UMC Utrecht aan kunnen meedoen. Of een bepaalde studie voor u geschikt is, kunt u samen met uw behandelaar bespreken.
Nieuwe ontwikkelingen bij behandelen van blaaskanker uitklapper, klik om te openen
Het UMC Utrecht is een academisch ziekenhuis. Dit betekent dat we veel wetenschappelijk onderzoek doen. Wij voeren ook onderzoek uit naar blaaskanker. Daarmee willen we meer inzicht krijgen in deze ziekte en zo tot de beste behandeling te komen.
Er zijn verschillende onderzoeken waar mensen met blaaskanker in het UMC Utrecht aan kunnen meedoen. Of een bepaalde studie voor u geschikt is, kunt u samen met uw behandelaar bespreken.
Meer weten over de behandeling bij blaaskanker? uitklapper, klik om te openen
Hebt u vragen over uw behandeling bij blaaskanker? Neem dan contact op via Mijn UMC Utrecht (uw patiëntportaal) of via de polikliniek oncologische urologie.
Op de website van Kanker.nl en de Patiëntenvereniging Blaas- of nierkanker vindt u veel informatie over blaaskanker. Ook kunt u via deze patiëntenvereniging in contact komen met lotgenoten.
Wat hoort er bij dit ziektebeeld
- Polikliniek Urologie
- Polikliniek Oncologische urologie
- Verpleegafdeling Oncologische chirurgie (C4 Oost)