Galwegkanker en galblaaskanker

Galwegkanker en galblaaskanker komen niet veel voor. Per jaar horen in Nederland ongeveer 500 mensen dat ze galwegkanker en ongeveer 200 mensen dat ze galblaaskanker hebben. De meeste patiënten zijn boven de 60 jaar. De kanker komt evenveel voor bij mannen als bij vrouwen.

Bij galwegkanker zit er een kwaadaardig gezwel (een tumor) bij de galwegen. De galwegen verzorgen het transport van galvloeistof vanuit de lever naar de galblaas. De galvloeistof wordt in de galblaas opgeslagen totdat het nodig is om voedsel in de dunne darm te verteren. Ook in de galblaas kan kanker ontstaan. Bij een kwaadaardig gezwel kunnen kankercellen vanuit de galwegen of galblaas zich verspreiden via bloed en lymfevaten (uitzaaien). Ook kunnen de kwaadaardige cellen vanuit de galwegen of galblaas doorgroeien in ander lichaamsweefsel. De kanker kan zich zo door het lichaam verspreiden. Als galwegkanker uitzaait, dan is dat meestal naar de lever of de buikholte.

Symptomen Galwegkanker en galblaaskanker

Mensen met galweg- en galblaaskanker hebben in het begin weinig klachten. Vaak wordt galblaaskanker per toeval ontdekt, bijvoorbeeld bij het verwijderen van de galblaas vanwege galstenen. Klachten die kunnen voorkomen zijn:

•  Pijn rechts in de bovenbuik.
• Gewichtsverlies doordat de kanker energie gebruikt om te groeien.
• Geelzucht door een probleem met de lever en/of galblaas/galwegen. De huid en/of het oogwit zien dan geel. Soms hebben mensen met geelzucht ook last van jeuk.
• Minder eetlust als gevolg van lichamelijke klachten. Het tekort aan voedingsstoffen kan leiden tot een slechtere conditie.  
• Een ontsteking aan de galwegen kan leiden tot  bovengenoemde klachten. Ook kan het symptoom zijn van kanker. 

Met deze klachten heeft u niet automatisch galweg- of galblaaskanker. Er kunnen ook andere oorzaken van uw klachten zijn. Maakt u zich ongerust en duren de klachten langer dan drie weken, dan kan het verstandig zijn om naar uw huisarts te gaan. 

Galwegkanker en galblaaskanker en het UMC Utrecht

RAKU

Voor de behandeling werken we samen met artsen uit het RAKU. RAKU is de afkorting van Regionaal Academisch Kankercentrum Utrecht. Bij het RAKU is de kennis en ervaring van specialisten uit de regio gebundeld in één team. Zo kunnen we snel handelen en maken we de genezingskans groter, ook voor zeldzame en complexe tumoren. Meestal kunnen we binnen acht dagen na de eerste onderzoeken duidelijk vertellen wat er aan de hand is en welke behandeling voor u het meest geschikt is. Voor galweg- en galblaaskanker vindt de operatieve behandeling plaats in het UMC Utrecht. Voor eventuele endoscopie of chemotherapie wordt per patiënt bekeken wat de beste plek voor de behandeling is. Bekijk ook de voorlichtingsfilm.

Onze kennis en ervaring

• Het Regionaal Academisch Kankercentrum Utrecht (RAKU), waar het UMC Utrecht deel van uitmaakt, is het grootste behandelcentrum voor tumoren in de buik in Midden-Nederland. 
• Wij behandelen de complexe en zeldzame aandoeningen van de slokdarm, maag, lever, alvleesklier en galwegen. 
• Per jaar zien we meer dan 80 nieuwe patiënten met galweg- en galblaaskanker.
• Per jaar opereren we zo’n 10 patiënten met galweg- en galblaaskanker.

Oorzaken Galwegkanker en galblaaskanker

Omdat kanker aan de galwegen en de galblaas weinig voorkomt, is het moeilijk om (grootschalig) onderzoek te doen naar de oorzaak, risicofactoren en behandelingen. Er zijn aanwijzingen dat de volgende factoren het risico vergroten:

• Overgewicht
• Cysten in de galweg
• Poliepen in de galblaas
• Chronische galblaasontsteking (cholecystitis)
• Gevorderde leverbeschadiging (levercirrose)

Onderzoek en diagnose

Bij een vermoeden van galwegkanker zal uw huisarts u doorverwijzen naar een maag-darm-leverarts (mdl-arts), bijvoorbeeld bij het RAKU. Een aantal onderzoeken kan uitwijzen of u galweg- of galblaaskanker hebt. Vaak voeren we een combinatie van onderzoeken uit. Mogelijke onderzoeken:  

Echografie

Beeldvorming van de buik. Met geluidsgolven worden organen en weefsels zichtbaar gemaakt. Meer informatie.

CT-scan 

Driedimensionale röntgenopnames van organen en weefsels. Meer informatie.

MRI-scan

Onderzoek met een magneetveld om dwars- of lengtedoorsneden van uw lichaam in beeld te brengen. Meer informatie.

ERCP-kijkonderzoek

Röntgenfoto’s van de afvoerwegen van de lever, galblaas en/of alvleesklier via een flexibele slang die de arts via uw mond naar binnen leidt.  Meer informatie.

Behandeling Galwegkanker en galblaaskanker

Galweg- en galblaaskanker kunnen we op verschillende manieren behandelen. Het soort behandeling is afhankelijk van het stadium van de ziekte, de plaats en grootte van de tumor, de vorm van kanker en uw lichamelijke conditie. De behandeling is gericht op genezing (curatief) of op het verminderen van lichamelijke klachten (palliatief). Een team van artsen van het RAKU bepaalt samen met u wat het beste past bij uw situatie. 

Een eventuele operatie vindt altijd plaats in het UMC Utrecht. De meest voorkomende behandelingen zijn een operatie om de tumor te verwijderen, plaatsing van een stent, chemotherapie en bestraling. Soms wegen de voordelen van een behandeling niet op tegen de nadelen. U kunt er ervoor kiezen om af te zien van behandeling. Uw arts zal alles met u doorspreken.Operatieve verwijdering van de tumor 

Operatieve verwijdering van de tumor 

Verwijdering van de tumor, soms met een deel van de alvleesklier, 12-vingerige darm, galblaas of lever. 

Plaatsing van een buisje (endoprothese of stent) 

Het plaatsen van een buisje (een stent) bij patiënten met geelzucht om de dichtgedrukte galweg weer vrij te maken. 

Chemotherapie

Chemotherapie is een behandeling met medicijnen. De medicijnen maken de kankercellen kapot. Daardoor neemt de groei van de tumor af.

Bestraling (radiotherapie) 

Met röntgenstraling maken we de kankercellen kapot. 

Vooruitzichten

De kans op genezing is vooral afhankelijk van de grootte van de tumor bij de ontdekking. Doordat galblaaskanker meestal laat ontdekt wordt, zijn de vooruitzichten vaak niet goed. Uw vooruitzichten kunt u het beste met uw arts bespreken. Als u geopereerd bent, blijft u nog een aantal jaren onder controle.

Wetenschappelijk onderzoek

Operaties met de nieuwste Da Vinci robots

Minder pijn en sneller naar huis

De specialisten van het Regionaal Academisch Kankercentrum Utrecht (RAKU) maken gebruik van de operatierobot Da Vinci Xi. De robot maakt het mogelijk om heel nauwkeurig te werken. Daardoor ontstaat bij de operatie slechts een kleine wond. De toegepaste techniek heet ‘minimaal invasief’. Voor patiënten heeft het gebruik van de robot grote voordelen: ze ervaren minder pijn, hebben minder bloedverlies, minder littekenvorming en minder complicaties. Daardoor herstellen patiënten sneller en kunnen ze eerder naar huis. 

Meer mogelijkheden voor de chirurg

De chirurg kijkt tijdens het opereren naar een driedimensionaal, vergroot beeld. Via het scherm kan de chirurg met de robot op afstand hele kleine bewegingen uitvoeren in het lichaam van de patiënt. De instrumenten voor de operatie zijn bevestigd aan robotarmen met gewrichten. De gewrichten kunnen draaien, een beweging die een menselijke pols niet kan maken. 

De robot vergroot de mogelijkheden van de chirurg en is daarmee heel geschikt voor zeer complexe oncologische robotoperaties, zoals operaties bij alvleesklier-, lever- en darmkanker. Bij darmkanker kan de chirurg met de nieuwe robot zowel de onder- als bovenbuik tijdens dezelfde ingreep opereren, wat noodzakelijk is bij veel van deze operaties. Het operatieteam is heel bedreven in het werken met de robot. De chirurgen trainen zelfs artsen uit de hele wereld om met de robot te werken. 

Operatieve verwijdering van de tumor in galwegen of galblaas

Een verwijdering van een tumor in de galwegen of galblaas kan plaatsvinden als er geen uitzaaiingen zijn, de tumor technisch te verwijderen is en er een kans is op genezing. Uitgebreide lever- en galwegoperaties en operaties voor maag-, slokdarm- en neuro-endocriene alvleeskliertumoren vinden vanuit het RAKU plaats in het UMC Utrecht.

Bij een tumor buiten de lever verwijderen we de tumor, soms met een deel van de alvleesklier, 12-vingerige darm en galblaas. Bij een galwegtumor in de lever verwijderen we een deel van de lever. Meestal gebeurt dit via een snede onder de ribbenboog. Patiënten kunnen goed leven zonder galblaas omdat deze alleen dient alleen als tijdelijke opslag. Na de operatie worden de galwegen hersteld. Als het nodig is worden galwegen vastgehecht aan de dunne darm. De lever blijft gewoon galvloeistof aanmaken.

Meer informatie

• Informatie over kanker in de galwegen of galblaas
• Goede voorlichting over de ziekte, de functie van de galwegen en de galblaas en de behandeling van kanker: Kanker.nl 
• Informatie, adviezen en lotgenotencontact: patiëntenorganisaties zoals de Stichting voor Patiënten met Kanker aan het Spijsverteringskanaal (SPKS): spks.nl.

Nieuws

• Pratende, vierarmige octopus
  

Het verhaal van Sabine

Sabine: 'Praten over kunst bood Stijn afleiding, hij putte er kracht uit. Zijn oncoloog maakte daar altijd even tijd voor.' Lees hier het verhaal van Sabine.

Hebt u vragen?

Informatie voor verwijzers

Het RAKU is een samenwerkingsverband van ziekenhuizen uit de regio Utrecht:

• Meander Medisch Centrum (Amersfoort)
• St. Antoniusziekenhuis (Nieuwegein) 
• UMC Utrecht 
• Ziekenhuis Rivierenland (Tiel)
• Diakonessenhuis (Utrecht)

Huisartsen kunnen patiënten verwijzen naar een mdl-arts in de buurt of rechtstreeks naar het RAKU. De verwijzende arts ontvangt altijd een terugkoppeling vanuit het RAKU.