Interviews Opleidingen beroerte
"Onderzoekers en studenten: ga de vloer op"
Prof.dr. Anne Visser-Meily, revalidatiearts en medisch afdelingshoofd Revalidatie, Fysiotherapiewetenschap en Sport.
Patiënten met een neurologische aandoening, zoals een herseninfarct of -bloeding, moeten revalideren. Neurorevalidatie draait om het trainen en (opnieuw) leren van functies en vaardigheden: van weer leren lopen tot spreken. Zo'n CVA (cerebro-vasculair accident) treft jaarlijks meer dan veertigduizend mensen in Nederland. Waar zij en alle andere patiënten met neurologische ziekten het meest aan hebben, is onderwijs en onderzoek dat voortdurend een brug slaat naar de praktijk.
Visser-Meily: "Onze onderzoekers in opleiding moeten niet vier jaar op een kamertje blijven zitten, die willen we vanaf het begin mee de zorg in nemen om te laten zien wat we daar met hun onderzoek kunnen doen. Zo willen we bereiken dat zij vanaf het begin bedenken hoe hun resultaten de patiëntenzorg ten goede komen."
Weer meedraaien
"Bij ons geen genetica en diermodellen. Hier gaat het ten eerste om herstel van functionele activiteiten en weer meedraaien in de maatschappij na ziekte, trauma of operatieve ingrepen: weer aan het werk gaan, sporten en dagelijkse activiteiten oppakken. Ten tweede is ons onderzoek gefocust op het vertragen van achteruitgang bij chronische (progressieve) ziekten.
Wij richten ons dus op alle aspecten van mensen met een hersenziekte of -aandoening, zoals verlamming, spasticiteit, maar ook bijvoorbeeld somberheid en geheugenproblemen. Daarbij verdiepen we ons ook in de persoonlijkheidsfactoren van de patiënt en zijn naasten. Want die factoren bepalen voor een groot deel hoe iemand met een hersenziekte zich staande houdt in onze maatschappij: opleiding, werken, sporten, een gezin draaiend houden. Dat zie je trouwens als rode draad terug in zowel ons onderzoek en onderwijs als in onze zorg: betrek in je behandel- of onderzoeksplan naasten, mantelzorgers en partners van patiënten. En dat kunnen ook de ouders van jonge kinderen met een hersenbeschadiging zijn."
Kenniscentrum
Naast onderzoek doen levert Revalidatiegeneeskunde een grote bijdrage aan het curriculum Geneeskunde: onder meer in het onderwijsblok 'Hersenen, Zintuigen en Bewegen', in het SUMMA-onderwijs, en ook met een eigen keuzeblok. "Onze aiossen zijn vaak enthousiast geworden voor het vak door het volgen van dit keuzeblok, of door een wetenschappelijke stage bij het Kenniscentrum. Het Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht is een samenwerkingsverband van het UMC Utrecht en De Hoogstraat Revalidatie. Hier komen specialistische revalidatiezorg, onderwijs en onderzoek bij elkaar. Naast artsen werken in dit kenniscentrum onder meer psychologen en bewegingswetenschappers aan hun promotie.
Twee voorbeelden: één van onze promovendi, een psychologe, werkt aan een interventiestudie. Zij onderzoekt de werking van een groepsbehandeling bij CVA-patiënten en hun partners. Deze behandeling leert hen op een actieve manier om te gaan met onzichtbare problemen na een beroerte, zoals vermoeidheid of depressie. En een arts-assistent onderzoekt het functioneren van het gezin waarin één van de kinderen een hersenbeschadiging heeft, en bestudeert hoe we ouders beter kunnen toerusten om partner in het revalidatieproces te zijn."