Sirolimus

EDTA-buis/2 ml, roze dop (E2)

Gewenst: 0,2 ml volbloed
Minimaal: 0,1 ml volbloed

Bloed afnemen voor de gift (dalspiegel).

De eerste dalspiegelbepaling is zinvol vanaf 5 dagen na start i.v.m. het bereiken van steady-stateconcentraties. Daarna iedere 5 dagen tot bereiken gewenste dalspiegel. Na de initiële dosistitratie wekelijks in de eerste maand en iedere twee weken in de tweede maand. Daarna wordt overgegaan naar periodieke controle van dalspiegels (vaak 3 maandelijks). Spiegelbepalingen worden in het bijzonder uitgevoerd na aanpassing van de dosering, bij leverfunctievermindering, na switch van de toedieningsvorm en rondom gelijktijdig gebruik van interacterende medicatie

Kamertemperatuur

Volbloed; 4°C

Centrale Balie (G.03.330)
Balie Apotheek (D.00.313)

UMC Utrecht
Klinisch farmaceutisch en toxicologisch laboratorium
HP D.00.204
Heidelberglaan 100
3584 CX Utrecht

LC-MS/MS

Dagelijks
Materiaal dient op de bepaling dag voor 10:30 uur op het laboratorium aanwezig te zijn

Niertransplantatie
streefwaarde volbloed dalspiegel 4-12 µg/l bij initiële therapie in combinatie met ciclosporine of tacrolimus, en 10-20 µg/l bij latere onderhoudstherapie zonder ciclosporine of tacrolimus ^[1,2].

In de praktijk wordt deze strategie bij niertransplantaties nauwelijks toegepast en wordt sirolimus alleen nog ingezet bij een calcineurine vrij regime in combinatie met mycofenolzuur en prednisolon.

Dan geldt in UMCU als streefwaarde voor dalspiegels:
Week 0-6: 10-15 μg/L
Week 6 en verder: 8-12 μg/L ^[2]

Longtransplantatie:
Combinatie met tacrolimus: veelal wordt gestreefd naar som dalspiegel sirolimus  + tacrolimus van 10 µg/L (dus bijvoorbeeld sirolimus 6 µg/L en tacrolimus 4 µg/L) ^[3]

Longtransplantatie bij calcineurine vrij regime: (dus zonder tacrolimus of ciclosporine): streef dalspiegel 10-14 μg/L ^[1,3]

Sporadische lymfangioleiomyomatose: streefwaarde dalspiegel 5-15 µg/L ^[4]

Er is een goede correlatie tussen de sirolimus volbloed concentratie en het klinisch effect/toxiciteit.
Het bepalen van de serumconcentraties sirolimus wordt zinvol geacht vanwege de grote variabiliteit in farmacokinetische parameters en vanwege de nauwe therapeutische breedte. Ook worden spiegelbepalingen speciaal uitgevoerd na aanpassing van de dosering, leverfunctievermindering, na switch van de toedieningsvorm en na verwachte interacties ^[1]. Klik hier voor meer therapeutische informatie.

De gemiddelde halfwaardetijd bij niertransplantatiepatiënten bedraagt 62 uur (46-78). Vanwege de lange halfwaardetijd is spiegelbepaling vaker dan eenmaal per 5 dagen niet rationeel ^[1].

Spiegelbepalingen worden in het bijzonder uitgevoerd na aanpassing van de dosering, bij leverfunctievermindering, na switch van de toedieningsvorm en rondom gelijktijdig gebruik van interacterende medicatie.

UMCU beleid dosisreducties sirolimus bij behandeling met azolen, t.g.v. CYP450  inhibitie ^[5].
Fluconazol: reduceer de dosering sirolimus met 50-70%;
Isavuconazol: reduceer de dosering sirolimus met 50-60%;
Itraconazol: reduceer de dosering sirolimus met 75-90%;
Posaconazol: reduceer de dosering sirolimus met 50%
Voriconazol: reduceer de dosering sirolimus met 90%

TDM van sirolimus is noodzakelijk 2x/week in de eerste 2 weken na toevoegen van het azol. Na staken van het azol zal het inhiberende effect nog 7-10 dagen aanhouden.

[1] Protocol niertransplantatie UMCU, versie 2022; geraadpleegd op 15/03/2023
[2] Medisch protocol Harttransplantatie UMCU, versie 2023; geraadpleegd op 15/03/2023
[3] Medisch protocol Longtransplantatie UMCU versie 2021; geraadpleegd op 15/03/2023
[4] TDM monografie NVZA: Tacrolimus; geraadpleegd op 15/03/2023
[5] Behandeladvies_invasieve schimmelinfecties UMCU, versie 2022; geraadpleegd op 15/03/2023

ISO 15189 (M219), KF.TDM.02