Prostaatkanker, en dan?
Eén van de mogelijke behandelingen is inwendige bestraling. Artsen brengen via een naald radioactieve zaadjes in de prostaat: deze zijn ongeveer zo groot als rijstkorrels en bevatten de radioactieve stof jodium-125.
Hoe werkt het? uitklapper, klik om te openen
- Via bloedonderzoek, een echo en biopten van de prostaat stelt de arts de diagnose kanker.
- Na een gesprek tussen arts en patiënt, en een MRI-scan, beslist de arts of de patiënt in aanmerking komt voor inwendige bestraling.
- Enkele dagen voor de behandeling begint de patiënt met het slikken van laxeermiddelen. De dag voor de behandeling mag hij niet eten en alleen heldere vloeistoffen drinken.
- Op de dag van de behandeling krijgt de patiënt een verdoving via een ruggenprik of gaat onder algehele narcose.
- Zodra de verdoving werkt, brengt de arts een blaascatheter in.
- Via een zogenoemde echografiesonde in de endeldarm krijgt de arts de prostaat in beeld.
- De radiotherapeut steekt een aantal holle naalden in de prostaat. De naalden gaan door de huid tussen balzak en anus.
- De radiotherapeut kijkt hoe groot de prostaat is en berekent hoeveel radioactieve zaadjes nodig zijn. Dit kunnen 40 tot 120 zaadjes zijn, afhankelijk van de grootte en vorm van de prostaat. Via de naalden brengt hij de zaadjes in.
- Met een röntgenapparaat controleert de arts of alle zaadjes aanwezig zijn.
- Na de behandeling gaat de patiënt terug naar zijn eigen kamer. Meestal kan hij dezelfde dag naar huis.
- Vier weken na de behandeling krijgt de patiënt opnieuw een ct-scan en mri-scan om te kijken of de zaadjes op hun plek zitten.
Bijwerkingen
De patiënt moet vaker plassen wat een branderig gevoel kan geven. In het begin kan een zaadlozing pijnlijk zijn. Het is mogelijk dat de patiënt last krijgt van erectiestoornissen.
Met dank aan Wietse Eppinga (radiotherapeut) en Metha Maenhout (arts-assistent radiotherapie).
Door de lokale behandeling komt de straling bijna volledig in de prostaat terecht en raakt weinig gezond weefsel beschadigd. Na zes maanden zijn de zaadjes hun radioactieve werking zo goed als kwijt, ze blijven wel zitten in de prostaat. In het UMC Utrecht krijgen elk jaar ongeveer 150 mannen met prostaatkanker deze behandeling.
Nieuwe ontwikkeling uitklapper, klik om te openen
Mannen ouder dan 65 jaar met een milde vorm van prostaatkanker kunnen in het UMC Utrecht terecht voor een unieke, nieuwe behandeling met hopelijk minder bijwerkingen. Het gaat om patiënten met een kleine prostaattumor waarvan de lokatie precies bekend is dankzij biopten en een mri-scan. De radiotherapeuten plaatsen via een holle naald een kleine maar krachtige stralingsbron in de tumor. Na een paar minuten halen ze de stralingsbron alweer weg.
De tumor krijgt een stevige oplawaai, maar de bijwerkingen blijven beperkt. Dit is nog geen standaardbehandeling, maar patiënten in het UMC Utrecht kunnen de behandeling krijgen als ze meedoen aan wetenschappelijk onderzoek.