Behandeling prostaatkanker met Lutetium-177-PSMA
Behandeling prostaatkanker met Lutetium-177-PSMA
Het UMC Utrecht is als eerste ziekenhuis in Nederland gestart met het behandelen van patiënten met prostaatkanker met Lutetium-177-PSMA. Een innovatieve behandeling met als doel het leven verlengen van patiënten met prostaatkanker en het verbeteren van de kwaliteit van leven.
Door het toedienen van Lutetium-177-PSMA bij een patiënt met prostaatkanker is het mogelijk om tumoren met precisie te behandelen. Bij de behandeling hechten de peptiden zich specifiek aan de kankercellen, en door de radioactieve straling worden de cellen vernietigd of wordt de groei ervan geremd. Zo kan de tumor zeer gericht en nog effectiever behandeld worden zonder veel gezond weefsel aan te tasten. De behandeling met Lutetium-177-PSMA leidt zelden tot genezing maar is gericht op het verlengen en het verbeteren van de kwaliteit van leven.
Voorbereiding uitklapper, klik om te openen
Nadat u de behandeling heeft gehad zal een deel van het radioactieve medicijn via transpiratievocht in de kleding komen. Om deze reden is het verstandig dat u extra of oude kleding meeneemt in verband met een tijdelijke besmetting van de kleding met het radioactieve medicijn. Bij besmetting van de kleding blijft deze 12 weken achter op de afdeling om “uit te stralen”. Hierna kunt u de kleding weer ophalen. Het wordt aangeraden om oude kleding mee te nemen, die u na afloop kunt weggooien. Door de verpleegkundige van de Stralingsunit Oncologie wordt de gedragen kleding gecontroleerd voor u deze weer mee naar huis mag nemen.
Dit risico bestaat ook voor uw persoonlijke bezittingen (bijvoorbeeld een boek) die u meeneemt tijdens de behandeling. Mobiele telefoons, tablets en laptops kan u gebruiken, maar dient u wel in te pakken in huishoudfolie. Indien uw apparatuur toch onverhoopt besmet raakt, moeten deze 12 weken bij ons achterblijven om ‘uit te stralen’. Houdt u hier rekening mee.
Contactlenzen kunt u blijven dragen, maar in verband met de droge lucht raden wij u aan ook een bril mee te nemen.
Tijdens de behandeling uitklapper, klik om te openen
De patiënt wordt opgenomen op de afdeling Nucleaire Geneeskunde, aangezien er bij de behandeling gebruik wordt gemaakt van radioactiviteit. De opnameduur heeft te maken met wetgeving rondom radioactiviteit.
De behandeling wordt intraveneus gegeven, via een infuus in de arm. Er is geen ingrijpende ingreep nodig. In principe bestaat de therapie uit 2 behandelingen met tussenpozen van 6 tot 12 weken. Na twee behandelingen wordt er met een scan gekeken of de behandeling aanslaat.
BIJWERKINGEN
Meest voorkomende korte termijn bijwerkingen zijn misselijkheid, een droge mond en braken tijdens de opname, gevolgd door algehele malaise (algeheel minder goed voelen). Zelden hebben patiënten last van pijn.
Op langer termijn zal u een daling van de rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatje kunnen zien in het bloedonderzoek. Dit is een tijdelijke bijwerking en dit noemt men beenmergdepressie. Door de tijdelijke daling van de bloedcellen, zal u last gaan krijgen van vermoeidheid. Dit moet in de loop van een aantal maanden weer helemaal of grotendeels herstellen.
Bekijk hier ook de video over de behandeling
Na de behandeling uitklapper, klik om te openen
De medische verantwoordelijkheid tijdens uw opname is in handen van specialisten van de afdeling Nucleaire Geneeskunde. Door de radioactiviteit is de verpleegkundige zorg beperkt, omdat de verpleegkundigen dagelijks met patiënten omgaan, zijn zij volgens de kernenergiewet verplicht om:
▪ Enige afstand te houden van de patiënt.
▪ De tijd in aanwezigheid van de patiënt zo kort mogelijk te houden.
De opname
De overheid heeft in de Kernenergiewet normen vastgelegd om mensen tegen teveel straling te beschermen. Bij de behandeling plast u een groot deel van het radioactieve 177Lu weer uit. Omdat het radioactieve urine tijdelijk in speciale tanks moet worden opgevangen, wordt u een aantal uren opgenomen. U kunt de dag van de behandeling weer naar huis.
Om verspreiding van de radioactiviteit tegen te gaan, mag u gedurende de opname uw kamer niet verlaten.
U wordt opgenomen op een eenpersoons kamer met eigen douche en toilet, televisie en internet via een tablet.
STRALINGSHYGIËNE
Het water dat u (douche, toilet en wastafel) gebruikt, wordt in speciale tanks opgevangen. Het lichaam en de tumoren nemen een deel van het toegediende 177Lu-PSMA niet op. Dit deel raakt u kwijt via urine, transpiratievocht en ontlasting. Dit gebeurt vooral in de eerste 24 uur na de toediening. Na het toilet bezoek zorgt u voor een goede handhygiëne, de heren worden verzocht om zittend te urineren.
Ontslag
U mag de dag van de behandeling rond 20.00 uur naar huis. U heeft dan nog wel radioactiviteit in uw lichaam. Mensen in uw omgeving kunnen dus straling ontvangen. Dit is niet gevaarlijk als de hoeveelheid straling laag is. Om de hoeveelheid straling voor mensen in uw omgeving zo laag mogelijk te houden dient u de leefregels in deze brief op te volgen.
LEEFREGELS
Als u onderstaande voorschriften zo goed mogelijk naleeft, zal de hoeveelheid straling die anderen ontvangen tot een minimum beperkt blijven.
ALGEMEEN
Uw huisgenoten moeten zoveel mogelijk afstand van u houden, in elk geval meer dan 1 meter. Bij televisie kijken of eten (dus als u lang bij elkaar zit) liefst 2 meter of meer.
TOILET
Bij toiletbezoek moet u altijd zittend plassen en u moet steeds toiletpapier gebruiken. De handen moeten indien mogelijk op het toilet worden gewassen, zodat deurknoppen, etc. zo schoon mogelijk blijven.
WASGOED EN SERVIESGOED
De door u gebruikte handdoeken, beddengoed, kleding en serviesgoed mogen niet door anderen worden gebruikt.
Na het wassen kunnen ze weer door iedereen worden gebruikt. Apart wassen is niet nodig.
KINDEREN (t/m 10 jaar)
Kleine kinderen (t/m 10 jaar) zijn gevoeliger voor straling dan volwassenen. Zij moeten daarom door één van uw huisgenoten worden verzorgd. Vermijd zo veel mogelijk direct lichamelijk contact (zoals op schoot houden of op de rand van het bed). U mag uw kinderen wel een knuffel of een zoen geven.
Bewaar een zo groot mogelijke afstand tot de kinderen. Als dit niet mogelijk is, moeten ze bij familie of vrienden logeren in de periode dat u de leefregels moet volgen.
PARTNERS EN HUISGENOTEN
Om zoveel mogelijk afstand te houden, moet u op minstens 2 meter afstand van elkaar slapen. Het liefst in aparte kamers. Let op dat de bedden in verschillende kamers niet tegen dezelfde muur staan. Hierdoor wordt de benodigde afstand niet gehaald.
Direct lichamelijk contact zoals knuffelen en seksueel contact moeten beperkt blijven tot maximaal 30 minuten per dag.
ZWANGEREN
Om de dosis voor het ongeboren kind zo laag mogelijk te houden, moet u zoveel mogelijk afstand houden van zwangere vrouwen.
OUDERE PARTNERS
Voor personen van circa 60 jaar of ouder is de kans op stralingsschade zeer gering. Indien uw partner of huisgenoten deze leeftijd hebben bereikt, hoeven de voorschriften “Algemeen” en “Partners en huisgenoten” niet zo streng opgevolgd te worden.
Enige afstand houden als u lange tijd naast elkaar zit, is dan aan te bevelen. De overige voorschriften moeten wel worden opgevolgd.
BEZOEKERS
Bij bezoek moet u afstand houden en direct lichamelijk contact vermijden. Bezoek van kleine kinderen en zwangere vrouwen wordt afgeraden.
WERK
Op het werk moet u zoveel mogelijk afstand bewaren tot collega’s en anderen.
Als u werkt in het basisonderwijs of de kinderopvang (met kinderen t/m 10 jaar), moet u het werk verzuimen gedurende de periode dat de leefregels gelden.
Als u op korte afstand van uw collega’s werkt (op 2 meter of minder), moet u ook verzuimen.
De nucleair geneeskundige vertelt u hoe lang. Wanneer u twijfelt dan kunt u de verantwoordelijke stralingsdeskundige raadplegen, via de verpleegkundige.
SCHOOLBEZOEK
Als u schoolonderwijs volgt, moet u verzuimen gedurende de periode dat de leefregels gevolgd moeten worden.
BIJEENKOMSTEN
U moet bijeenkomsten vermijden, denk hierbij aan feesten, verjaardagen, bioscoop, theater, kerk etc.
VERVOER
In de eerste week na behandeling moet u niet langer dan 1 uur per keer met het openbaar vervoer reizen.
Wanneer u met een taxi reist, kunt u het beste rechts achterin gaan zitten. De taxirit mag dan maximaal 2 uur duren.
Als u, tijdens de periode dat de leefregels gelden, moet reizen met het vliegtuig dient u contact op te nemen met de afdeling Radiologie of maak het kenbaar bij de verantwoordelijk nucleair geneeskundige tijdens uw opnamegesprek. U krijgt dan een advies op maat bij ontslag.
BORSTVOEDING
U dient de borstvoeding te staken voordat u de behandeling ondergaat en u mag de borstvoeding niet meer hervatten.
ZWANGERSCHAP
Seksueel contact is gedurende deze periode geen enkel bezwaar.
Vrouwelijke patiënten:
▪ Als de behandeling voldoende heeft geholpen, mag u na een half jaar zwanger worden.
▪ Als de behandeling onvoldoende heeft geholpen zal eerst een eventueel vervolg behandeling afgewacht moeten worden.
Mannelijke patiënten:
▪ Wij raden u aan de eerste 6 maanden na behandeling geen kinderen te verwekken.
ZIEKENHUISOPNAME
Bij een ziekenhuisopname in de periode dat de leefregels gelden, moet de nucleair
geneeskundige of de verantwoordelijke stralingsdeskundige, worden gewaarschuwd.
Ziekenhuisopname
Bij een ziekenhuisopname in de periode dat de leefregels gelden, moet de nucleair geneeskundige of de verantwoordelijke stralingsdeskundige, worden gewaarschuwd.
Overlijden na behandeling
Indien u onverhoopt komt te overlijden binnen 4 weken na deze behandeling, kan uw uitvaartondernemer vragen hebben over deze behandeling. Er kan dan telefonisch contact worden opgenomen met de afdeling Radiologie (telefoonnummer 088 75 588 55).
Bij het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen
Zorgverleners
Steun onderzoek naar prostaatkanker
Onderzoekers van het UMC Utrecht werken aan unieke, nieuwe behandelingen op het gebied van prostaatkanker. Onderzoek kost veel geld. Vrienden UMC Utrecht werft geld om dit onderzoek mogelijk te maken. Helpt u mee? Ga naar website vrienden UMC Utrecht.
Ziektebeeld
Wachttijden uitklapper, klik om te openen
Lees meer over wachttijdenMeer weten uitklapper, klik om te openen
Voor uitgebreide informatie over deze behandeling kunt u de patiëntfolder doornemen.
In het geval dat u of uw kind deze behandeling ondergaat, kunt u onder ‘Agenda’ in het patiëntportaal Mijn UMC Utrecht praktische informatie over de afspraak vinden.
Wat hoort er bij deze behandeling
Zorgkosten
Meer over zorgkostenContact uitklapper, klik om te openen
Als u een afspraak wilt maken of bent u verhinderd? Neem contact op. Voor een afspraak is een verwijzing nodig.
Polikliniek Radiologie
Telefoonnummer: 088 75 588 55Wilt u contact met ons opnemen na 17.00 uur of in het weekend? Belt u dan met het centrale nummer van het UMC Utrecht, 088-755 5555.